Promotieonderzoek rond digitale ongelijkheid en toegankelijkheid openbaar vervoer
De digitalisering van het openbaar vervoer biedt gemak en efficiëntie, maar dreigt tegelijkertijd een groeiende groep reizigers uit te sluiten. Dat concludeert Anne Durand, onderzoeker bij het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM), in haar promotieonderzoek ‘Lost in Digitalisation? Navigating public transport in the digital era’. Op 13 mei 2025 promoveerde zij aan de TU Delft op dit onderwerp.
Durand waarschuwt in haar onderzoek voor de risico’s van toenemende digitale afhankelijkheid in het openbaar vervoer. “Als ongelijkheden in toegang tot digitale technologieën over het hoofd worden gezien, kunnen sommige mensen uitgesloten raken van vervoersdiensten,” stelt zij. En dat is problematisch, aangezien het ov voor velen een essentiële verbinding met de samenleving vormt.
Verwachting van digitale zelfredzaamheid
De afgelopen twintig jaar hebben overheden en vervoersbedrijven steeds meer digitale oplossingen geïntroduceerd. Reizigers moeten tegenwoordig reisinformatie opzoeken via apps, contactloos betalen en hun weg vinden zonder fysieke loketten of contant geld. “Hoewel veel ov-organisaties inclusiviteit nastreven, zie ik in de praktijk dat er impliciet wordt verwacht dat reizigers digitaal vaardig zijn,” aldus Durand. “Voor bepaalde groepen vormt dit een serieuze barrière.”
Vooral ouderen, mensen met een lager inkomen of opleidingsniveau, en mensen met leer- of communicatieproblemen lopen risico op uitsluiting. Zij beschikken vaak niet over de benodigde digitale vaardigheden of middelen om zelfstandig gebruik te maken van deze diensten. “Digitalisering heeft zeker voordelen,” benadrukt Durand, “maar het is belangrijk om te erkennen dat niet iedereen daar op gelijke wijze van kan profiteren.”
Aanbevelingen voor inclusiever ov
In haar proefschrift doet Durand aanbevelingen om digitale ongelijkheid tegen te gaan. Zo pleit zij voor het betrekken van reizigers bij de ontwikkeling van nieuwe ov-technologieën. “Voordat innovaties worden ingevoerd, moet worden onderzocht of ze werkelijk voor iedereen toegankelijk zijn. Soms is fysieke ondersteuning door personeel nog steeds nodig.” Daarnaast adviseert ze om inspiratie te halen uit sectoren die eerder digitaliseerden, zoals de Informatiepunten Digitale Overheid in bibliotheken.
Meer lezen
- Lost in Digitalisation? Navigating public transport in the digital era
- Een inclusief openbaar vervoersysteem in het digitale tijdperk: op het juiste spoor?
De oorspronkelijke versie van dit artikel is te lezen op kim.net
