Naar een landelijke standaard voor akoestische signalering

CROW, Sweco en het platform Kennis over Zien hebben in juli 2022 een praktijkdag georganiseerd met blinden en slechtzienden om het functioneren van 'rateltikkers' bij voetgangersoversteekplaatsen te onderzoeken. Het verslag en een onlangs gehouden webinar vormen de opmaat naar een landelijke standaard voor rateltikkers.

Voor mensen met een visuele beperking is de rateltikker bij een verkeerslicht een vertrouwd geluid. "Aha! Daar is de oversteekplaats." Maar ook: "Kan ik al oversteken?" Want het tempo van het tikken maakt duidelijk of het licht op groen of op rood staat. Zo op het eerste gezicht een eenvoudig systeem waar weinig discussie over bestaat. Toch blijkt de praktijk weerbarstig. De aanpak van wegbeheerders kan per locatie sterk verschillen. Dit gaat ten koste van de uniformiteit en de herkenbaarheid. Soms ontbreekt de akoestische signalering zelfs helemaal. De gebruikers worden er onzeker van, wat natuurlijk niet bijdraagt aan de verkeersveiligheid. Hoog tijd dus voor een landelijke standaard voor akoestische signalering.

Een eerste stap naar een landelijke standaard is een inventarisatie van de gebruikersbehoeften. Het is belangrijk dat de gebruikers van rateltikkers hierbij nauw zijn betrokken. CROW, Sweco en het platform Kennis over Zien hebben in juli 2022 een praktijkdag georganiseerd en zijn samen met de doelgroep de straat op gegaan. Gekeken is naar de klassieke opstelling van voetgangerslichten (licht aan de overzijde van de oversteek) maar ook naar het nieuwe lage voetgangerslicht dat aan het begin van de oversteek staat. Horen is één ding, maar er zijn nog zoveel andere aspecten, merkten de onderzoekers Dennis van Wieren (Sweco) en Gerard van Dijck (CROW). Naast de gebruiker zijn er bijvoorbeeld de wegbeheerder die de spullen moet beheren maar ook omwonenden die hinder kunnen ervaren van het geluid. Beheeraspecten, beleid, hinder door de omgeving en kosten kwamen die onderzoeksdag aan de orde als onderdeel van het totale integrale plaatje.

De resultaten van deze verkenning zijn te vinden in deze rapportage.

Uit dit onderzoek is een aantal functies naar voren gekomen. Deze worden in onderstaande animatie kort toegelicht:

Het onderzoek is inmiddels afgerond, maar zal een vervolg krijgen. Het vervolgonderzoek zal moeten leiden tot een definitieve landelijke standaard voor akoestische signalering bij verkeerslichten. Daarnaast zal binnen het vervolgonderzoek ook aandacht worden besteed aan (mogelijke) innovaties.

In onderstaand webinar vertellen we over het voortraject en het vervolg. Dit zijn de sprekers: